Dom i ogród to dla wielu osób azyl. Jednak zwłaszcza właściciele małych ogrodów, bardzo często nie mają możliwości wydzielenia w takiej przestrzeni tradycyjnych grządek, gdzie mogliby sadzić warzywa. W takiej sytuacji nie muszą od razu rezygnować z tworzenia własnego warzywniaka w ogródku, ponieważ dobrym rozwiązaniem jest wówczas zastosowanie skrzyni na warzywa. Od pewnego czasu są one bardzo modne i chętnie wykorzystywane nie tylko do uprawy warzyw, ale także ziół i innych roślin ogrodowych. Jak jednak wybrać taką skrzynkę? Podpowiadamy.
Skrzynie do uprawy warzyw – jakie powinny mieć parametry?
Żeby założyć warzywniak w skrzyniach, należy najpierw wybrać odpowiednie skrzynki. Można je kupić w sklepach ogrodowych lub samodzielnie wykonać. To, jakie parametry powinny mieć takie skrzynie, zależy od tego, jakie warzywa lub zioła zamierzamy sadzić w poszczególnych pojemnikach. Jednym z istotnych elementów, na które w pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę, są jednak wymiary takiego pojemnika. O ile długość czy szerokość powinna być uzależniona wyłącznie od naszych preferencji, o tyle wysokość uzależniona jest od głębokości systemu korzeniowego roślin, które zamierzamy uprawiać w takim pojemniku.
Nawet w przypadku roślin o niezbyt rozbudowanym systemie korzeniowym, minimalna zalecana wysokość skrzyni wynosi 20 cm. Oczywiście warzywa głęboko korzeniące się, powinniśmy sadzić w znacznie głębszych skrzyniach. Z kolei na przykład dyniowate w dużych i szerokich pojemnikach. Wbrew pozorom również takie warzywa jak papryka czy pomidor potrzebują sporych skrzyń o pojemności wynoszącej minimum 10 litrów.
Drewniana skrzynia powinna być zabezpieczona przed negatywnym wpływem wilgoci czy czynników atmosferycznych. Dlatego jeżeli kupiliśmy model wykonany z surowego drewna, musimy nanieść powłokę ochronną bejcą lub olejem. Ważne jest również, by zabezpieczyć wnętrze skrzyni czarną folią, której zadaniem jest ochrona drewna przed gniciem. Dobrze jest również zamocować między drewnem a folią styropian, który będzie chronił warzywa przed przemarznięciem. Na dnie skrzyni ułóżmy keramzyt, żwir, gruz lub inne kruszywo, aby zapobiec gniciu korzeni. Dopiero na taką warstwę drenażu można umieścić odpowiednie podłoże do uprawy warzyw i nawóz z resztek roślinnych. Dobrze, by ziemia taka nie była zbyt mocno zbita. Z kolei w przypadku gliniastej ziemi, warto użyć odpowiedniego nawozu.
Ogrodowy warzywnik – jak zrobić skrzynię na warzywa?
Obecnie w sklepach ogrodniczych można znaleźć wiele różnych rodzajów skrzyni ogrodowych na warzywa, ponieważ dostępne są one w wersji drewnianej już zaimpregnowanej lub z surowego drewna. W takich miejscach znajdziemy również betonowe rabaty warzywne, a także inne przydatne w ogrodzie elementy. Jednak mimo tego, że możemy wybierać spośród wielu atrakcyjnych modeli, jeżeli mamy deski i chcemy zaoszczędzić nieco funduszy, możemy wykonać skrzynię na warzywa samodzielnie.
Jeśli chcemy wykonać sami skrzynię ogrodową na warzywa, potrzebujemy kilku desek o grubości około 2 cm, młotka, gwoździ i czarnej folii. Możemy w tym celu zagospodarować na przykład stare deski podłogowe. W przypadku, kiedy taki warzywniak chcemy umieścić w ogrodzie na stałe, nie musimy wykonywać dna skrzyni. Wystarczy tylko stworzyć jej ramę. Powinna być ona odporna na naprężenia ziemi i napór systemu korzeniowego roślin. Dlatego dobrze jest podczas jej montażu wzmocnić narożniki. W takim przypadku jednak bardzo istotne jest, aby wybrać odpowiednie do uprawy wybranych przez nas gatunków miejsce. Warto więc wcześniej zastanowić się, czy warzywa, które chcemy sadzić, potrzebują cienia czy nasłonecznienia oraz, czy przetrwają temperatury panujące na zewnątrz.
Czym wypełnić skrzynię na warzywa?
Podwyższone grządki są obecnie dość popularne i wiele osób wykorzystuje je w swoim przydomowym ogrodzie. Wysokie grządki ułatwiają sadzenie roślin, zwłaszcza w miejscu, gdzie gleba jest niskiej jakości, ponieważ jest na przykład podmokła, kruszy się czy jest jałowa. Budowa podwyższonych rabat drewnianych polega na stworzeniu z desek i kantówek ramy, którą następnie należy odpowiednio zabezpieczyć, przy pomocy na przykład impregnatu. Całą skrzynkę bez dna należy wyłożyć czarną folią. Wcześniej można ją zabezpieczyć również styropianem lub agrowłókniną, by warzywa nie przemarzały.
Ze względu na to, że podwyższone grządki nie mają dna, a więc łączą się z podłożem, jeżeli chcemy, by nie były one zbyt wysokie, powinniśmy w miejscach, w których chcemy je zlokalizować, wybrać kilkanaście do kilkudziesięciu centymetrów ziemi. Warto też pomiędzy skrzyniami na warzywa zostawić spory odstęp, aby ułatwić sobie pielenie, wyrywanie chwastów, siew, umieszczanie sadzonek, a także inne prace pielęgnacyjne takie jak podlewanie czy nawożenie. Podwyższone grządki mogą mieć dowolnie wybrane przez nas wymiary. Żeby jednak móc sadzić w nich warzywa o różnym systemie korzeniowym, najlepiej jeżeli ich wysokość wynosi 50 – 60 cm. Wymiary standardowej skrzyni to mniej więcej 3 m x 2 m. Błędem początkujących jest stawianie niewielkich grządek, na przykład o 100 cm szerokości.
W takich skrzyniach można sadzić niemal wszystkie warzywa, a więc zarówno gatunki korzeniowe, takie jak marchew, pietruszka, seler, burak czy ziemniaki, jak i warzywa z rodziny psiankowatych, takie jak pomidory czy papryka. W ogrodzie warzywnym można sadzić również sałatę, kalafiora, brokuła, a także zioła. Warto jednak wcześniej dowiedzieć się, które gatunki nie mogą być posadzone obok siebie, ponieważ są podatne na rozprzestrzeniane przez część warzyw choroby objawiające się na przykład zgnilizną czy pleśnią. Przed założeniem własnego ogródka, dobrze jest również poczytać o tym, jak należy siać poszczególne gatunki – które mogą być rozmieszczone gęściej, a które potrzebują więcej miejsca. Należy poznać również ich wymagania dotyczące podłoża. Wbrew pozorom żyzna ziemia nie jest konieczna do uprawy większości warzyw.
Uprawa warzyw w skrzyniach ogrodowych
Osoby, które nie mają możliwości stworzenia własnego ogródka warzywnego na działce czy w ogrodzie lub nie mogą się schylać, mogą postawić na niewielkie skrzynki lub doniczki. Takie elementy bez problemu można umieścić na przykład na balkonach i tarasach. Takie rozwiązanie sprawdzi się więc nawet w blokach. W takim przypadku możliwa jest uprawa warzyw i ziół, które są nieodporne na niekorzystne warunki atmosferyczne i w sytuacji, kiedy byłyby umieszczone przez cały dzień w ogrodzie, mogłoby to doprowadzić do ich przesuszenia, objawiającego się suchymi liśćmi.
Uprawa ziół w skrzyniach
W skrzynkach można nie tylko uprawiać warzywa, ale również zioła. Donica z takimi roślinami również może być umieszczona zarówno na balkonie, jak i tarasie tak, aby zapewnić uprawianym roślinom odpowiedni komfort termiczny. Zimą więc możemy cieszyć się ze świeżych ziół, jeżeli doniczkę umieścimy wewnątrz budynku, na przykład na parapecie. Latem z kolei, kiedy warunki atmosferyczne są bardziej komfortowe, zioła w skrzyniach możemy umieścić na zewnątrz. Pamiętajmy, że siejąc zioła, by móc zebrać jak najwięcej plonów, nasiona należy rozmieszczać nieco gęściej, ponieważ w tym przypadku obowiązują nieco inne zasady niż w przypadku uprawy roślin ozdobnych czy warzyw.